Al meer dan 35 jaar heb ik verschillende rollen vervuld in de zorg, maar bovenal heb ik gewerkt als mens. Een observatie die me altijd is bijgebleven, is het contrast tussen managers en medewerkers als het gaat om werkplanning en ervaring.
Managers bedenken plannen achter hun bureau, gebaseerd op berekeningen die tot op de minuut kloppen. Maar vaak vergeten ze de intensiteit waarmee medewerkers hun taken uitvoeren. Veel mensen op de werkvloer zetten zich voor 200% in. De hoeveelheid werk, de hoge druk en deze inzet lijken de hoofdoorzaken van overbelasting.
Maar er speelt meer mee. Kijk naar de intensiteit waarmee het werk wordt uitgevoerd - een factor die vaak niet te stoppen of te sturen is, maar wel de enige waarop je zelf invloed hebt als je iets wilt veranderen aan je werkdruk.
Werkethos
Het werkethos, gevormd door diepgewortelde overtuigingen, drijft vaak mensen tot intense inzet op het werk. Dit kan voortkomen uit een gevoel van nooit goed genoeg zijn, angst voor afwijzing of sociale druk binnen de organisatie. Dit patroon leidt tot overbelasting en een gebrek aan grenzen stellen. Het doorbreken ervan vereist bewustwording en een cultuurverandering die welzijn boven onophoudelijke productiviteit waardeert.
En deze werkethos wordt doorgegeven. Wat ligt er achter die intensiteit? Voelt het alsof het nooit goed genoeg is? Kun je waardering niet accepteren? Voel je je vaak niet gezien en probeer je daarom nog harder te werken? Al deze overtuigingen maken het moeilijk om nee te zeggen of grenzen aan te geven. Daardoor ligt overbelasting op de loer, vooral als de werkdruk al hoog is.
Het voortdurend doorgaan, vaak op de automatische piloot, maakt het moeilijk om rustig prioriteiten te stellen en je eigen waarden, bijvoorbeeld in de omgang met cliënten, uit het oog te verliezen.
Stop die trein en begin met het weigeren om overbelast te raken!