Op een zonnige dag arriveer ik in De Poort in Malden, langs een oprijlaan vol roze en paarse bloemen, voor de familieopstellingendag van Jans&vanSetten. De locatie is prachtig, met een terras dat op een heuvel ligt en naast een bosrijk gebied, perfect voor een wandeling.
Binnen is het net zo fijn. Een grote hal verwelkomt me, met deuren die leiden naar ruime kamers. Eén voor één druppelen tien vrouwen binnen. Er is spanning, ook bij mij. Voor veel deelnemers is het de eerste keer. De leeftijden van de dames variëren van 19 tot eind zestig jaar. ‘Ik ben heel benieuwd wat er dadelijk op me afkomt,’ zegt een van de vrouwen. ‘Mijn man vindt dit best wel zweverig, ik weet niet of ik het daarmee eens ben,’ merkt een oudere deelnemer op. Na wat geklets en het uitwisselen van ideeën over hoe de dag zal verlopen, staat Stephanie, een van de twee opstellers, op. ‘Laten we beginnen, dames!’
Om half tien lopen we rustig met de groep naar onze zaal. Het zachte vloerkleed nodigt uit om je schoenen uit te doen. Ik doe mijn slippers uit en kijk om me heen. De kamer heeft veel grote ramen met een fijn uitzicht. Alle vrouwen nemen plaats. Stephanie en Jolanda kijken ons één voor één aan met een glimlach. Het stelt me gerust. Jolanda opent de dag met een introductie over familieopstellingen: ‘We zijn zo in ons hoofd gaan zitten dat we soms vergeten te voelen. Terwijl ons gevoel ons heel veel vertelt.’
Jolanda gaat verder over ‘zweverig’ zijn. Wat betekent dat eigenlijk? ‘Voor mij betekent zweverig, als je te veel in je hoofd zit. Je hoofd zweeft, je lijf niet. Als je met beide benen op de grond staat en vertrouwt op je gevoel, ben je dan echt zweverig?’ Het zet me aan het denken. De eerste oefening begint, we kiezen een partner en mogen aangeven tot hoever diegene op je af mag lopen. De strekking van de oefening? Kun je je grenzen aangeven? De groep komt langzaam los.
Na een mini-opstelling met groepjes van drie, beginnen we met het echte werk. Iedereen is opgewarmd. ‘Wie wil haar vraag als eerste stellen?’ Een jonge vrouw steekt enthousiast haar hand op. ‘Ik ben van de rigoureuze aanpak, laat mij maar eerst!’ De eerste sessie was heftig, een echte vuurdoop. Het was fijn om me in een keer te kunnen onderdompelen, zonder al te veel verwachtingen.
"Een familieopstelling is iets wat je moet ervaren; het is erg lastig uit te leggen," vertelt Stephanie aan me. Toch ga ik een poging wagen: Bij een familieopstelling wordt het familieverhaal en de vraag van de vragensteller niet uitgebreid gedeeld. De persoon in kwestie deelt haar vraag met Stephanie en Jolanda. Vervolgens gaan de deelnemers de familieleden representeren. Vragen als "Hoe voel je je?" en ‘Hoe voel je je tegenover andere familieleden?’ staan centraal. Het geeft veel inzichten voor de vragensteller, je ziet je familie in een ander daglicht.
Bij de eerste sessie raakten veel deelnemers, ook ikzelf, geëmotioneerd. Uiteindelijk staat de vraagsteller zelf in haar familieopstelling. Dit maakte veel los. Meerdere sessies eindigden met een groepsknuffel.
Ook al stel je geen vraag in de groep, je leert als representant veel over jezelf. Voor wie word je gekozen? Wat raakt je? Wat herken je in jezelf? Ik werd vaak gekozen om iemand te representeren, zoals de 'kleine-ik' van een vragensteller. Het voelde spannend om op mijn gevoel te vertrouwen. Zeg ik wel het juiste? Klopt het wat ik zeg? Hoe bizar ook, het ging vanzelf. Ik voelde emoties en tintelingen namens anderen over situaties waar ik niet bekend mee was. Dat was heel bijzonder. Aan het einde van elke sessie, stap je uit je rol. Je schudt je je goed los om van andermans gevoelens te komen. Stephanie en Jolanda zijn daar streng in. ‘Nog even uitlopen meis!, krijgt een representant te horen. We lachen erom.
In de pauzes wordt er gemoedelijk nagepraat. Sommigen trekken zich terug, anderen gaan samen wandelen. Het is gezellig en ontspannen. Na een heerlijke lunch worden er nog enkele opstellingen gedaan. Bijna iedereens vraag komt aan bod. Soms is het een emotionele sessie, soms wat luchtiger.
Aan het einde van de dag merk ik hoe moe ik ben. Het was intensief, maar ontzettend waardevol. Je ziet de vermoeidheid, maar iedereen is voldaan. "Ik ga met de fiets, dan kan ik voor ik thuis kom nog even mijn hoofd leegmaken," zegt een van de deelnemers. Ik snap haar helemaal, ook mijn hoofd (en lijf) zit bomvol gevoelens. Maar, wat ben ik blij dat ik geweest ben.
Elze
コメント